بحثی جامع در مورد داشتن یا نداشتن وکیل در پروسه مهاجرت

راجع به فواید و مضرات داشتن وکیل در پروسه مهاجرت تا به حال دوستان زیادی مطلب نوشتن. همونطور که من هم توی پست های قبلی نوشتم، داشتن وکیل رو برای افراد با سواد واقعا غیر ضروری و فقط دور ریختن پول بی زبون می دونم. مهم ترین دلایل خودم رو هم قبلا توی چند تا پست نوشتم.

اما اخیرا باز هم توی وبلاگ های زیادی از دوستان مختلف خوندم که وکیل های بی سواد نامرد چه بلایی سرشون آوردن. این شد که تصمیم گرفتم یه بار دیگه و از یه زاویه دید دیگه هم به این موضوع بپردازم.

همه کسایی که در اواسط پروسه مهاجرت هستن، می دونن که این پروسه شامل چه مراحلی می شه. اما من در این پست سعی کردم مراحل کار رو به همراه مقایسه بین کسی که وکیل داره با کسی که وکیل نداره براتون شرح بدم. مراحل کار از این قراره:

۱. تکمیل یه سری فرم که توی سایت رسمی وزارت مهاجرت کانادا موجوده. این فرم ها حاوی مشخصات فردی متقاضی مهاجرت هستن.

متقاضی بدون وکیل (مبو): یه سری ریزه کاری در تکمیل فرم ها هست که هر فردی می تونه با چند ساعت وقت گذاشتن و گشتن توی وبلاگ های مهاجرت به سادگی این نکات رو یاد بگیره و فرم ها رو درست پر کنه. در صورتی که به هر حال متقاضی در تکمیل فرم ها اشتباه کنه، سیدنی فرم ها رو کلا بر می گردونه و از شما می خواد که در صورت تمایل بعد از اصلاح اشتباه، دوباره اقدام کنین. یه موضوع دیگه گرفتن مانی اردر هستش که با داشتن یه دوست یا فامیل توی کانادا یا با مراجعه به صرافی ها و یا با استفاده از سایت www.moneyorder.ir اون رو ردیف کنن.

متقاضی دارای وکیل (مدو): متقاضی به وکیل اعتماد می کنه و با دادن اطلاعات شخصی به وکیل، تکمیل فرم ها و تهیه مانی اردر رو به او می سپره. وکیل با دریافت اولین قسط دستمزد خود که یک سوم کل مبلغ و حدود ۲ میلیون تومن می شه، ارسال فرم ها رو به عهده می گیره و تا این مبلغ پرداخت نشه، هیچ کاری رو شروع نمی کنه. در اغلب موارد وکیل به درستی کار رو انجام می ده ولی موارد زیادی بوده که وکیل به دلیل بی دقتی یا کم اهمیت دادن به کار در تکمیل فرم ها اشتباه کرده. در این صورت هرگز مشاهده نشده که وکیل اشتباه رو گردن بگیره. همیشه یه راهی پیدا می کنن که اشتباهشون رو توجیه کنن یا حتی گردن خود متقاضی بندازن. هرگز نشده که تمام یا بخشی از پولی رو که از متقاضی گرفتن بهش پس بدن. احتمال اشتباه وکلا در این مرحله اصلا کمتر از احتمال اشتباه خود متقاضی نیست. این اشتباهات علاوه بر لطمه مالی به متقاضی، کلی هم از لحاظ زمانی کار رو به تعویق می ندازه. در اغلب موارد متقاضیان دوست دارن هر چه زودتر تکلیفشون روشن بشه که این تعویق ها می تونه خیلی اعصاب خورد کن باشه.

۲. ارسال فرم ها به سیدنی کانادا و دریافت رفرنس نامبر. در این مرحله متقاضی حدود یکی دو ماه بعد از ارسال فرم ها، نامه ای از کانادا دریافت می کنه که طبق اون نامه ازش می خوان ظرف ۱۲۰ روز آتی مدارک خاصی رو آماده کنه و بعد از ترجمه رسمی براشون بفرسته. کسانی که از قبل مدارکشون حاضر باشه، این مرحله براشون کوتاه تر می شه. در هر حال این مرحله بیشتر از ۱۲۰ روز طول نمی کشه.

مبو: متقاضی با مراجعه به دفتر پستی فرم ها رو ارسال می کنه. اگه پست ویژه باشه، می تونه مسیر نامه رو تا رسیدن به مقصد پیگیری کنه.

مدو: فرم های متقاضی این مسیر رو طی می کنه: دفتر وکیل در تهران (دوت) - دفتر وکیل در کانادا (دوک) - اداره مهاجرت در سیدنی. این مراحل اضافی حدود یکی دو هفته انجام کار رو به تعویق میندازن.

۳. ارسال مدارک یاد شده به سفارت کانادا در دمشق و دریافت فایل نامبر. در این مرحله متقاضی حدود یه ماه بعد از ارسال مدارک به دمشق نامه ای حاوی فایل نامبر دریافت می کنه. از اینجا به بعد دولت کانادا پیش بینی می کنه که انتظار شما حدود ۱۲ ماه طول بکشه. البته در بسیاری از موارد این انتظار طولانی تر می شه.

مبو: متقاضی با مراجعه به دفتر پستی مدارک رو ارسال می کنه. اگه پست ویژه باشه، می تونه مسیر نامه رو تا رسیدن به مقصد پیگیری کنه.

مدو: نامه رفرنس نامبر مستقیم به دست متقاضی نمی رسه. مسیر این نامه اینه: سیدنی - دوک - دوت - متقاضی. بعد مدارک هم این مسیر رو طی می کنه: متقاضی - دوت - دوک - سفارت کانادا در دمشق (سکد). این مراحل اضافی حدود سه چهار هفته انجام کار رو به تعویق میندازن.

۴. در پایان یه انتظار طولانی، در این مرحله فرم های مدیکال برای متقاضی ارسال می شه. البته متقاضیان بدشانس تر ممکنه قبل از دریافت فرم های مدیکال برای مصاحبه حضوری به سفارت کانادا در دمشق دعوت بشن.

مبو: متقاضی با مراجعه به یکی از پزشکان معتمد کانادا در ایران و پرداخت حدود ۳۰۰ هزار تومن به علاوه هزینه آزمایش های لازم، فرم ها رو جهت تایید و ارسال به فرانسه به پزشک یاد شده تحویل می ده.

مدو: فرم های مدیکال هم به طور مستقیم به دست متقاضی نمی رسن. مسیر این فرم ها اینه: سکد - دوک - دوت - متقاضی. این مراحل اضافی حدود یکی دو هفته انجام کار رو به تعویق میندازن. از طرف دیگه وکیل با دریافت دومین قسط دستمزد خود که یک سوم کل مبلغ و حدود ۲ میلیون تومن می شه، فرم های مدیکال رو به متقاضی تحویل می ده و تا این مبلغ پرداخت نشه، فرم ها رو پیش خودش نگه می داره. بعد از اینکه فرم ها به دست متقاضی رسید می تونه با مراجعه به یکی از پزشکان معتمد کانادا در ایران و پرداخت حدود ۳۰۰ هزار تومن به علاوه هزینه آزمایش های لازم، فرم ها رو جهت تایید و ارسال به فرانسه به پزشک یاد شده تحویل می ده.

۵. حدود سه چهار ماه بعد از ارسال فرم های مدیکال به فرانسه، متقاضی نامه دیگه ای دریافت می کنه که به اصطلاح بهش پاسپورت ریکوئست می گن. توی این نامه از متقاضی خواسته می شه که به طور حضوری یا به وسیله پست، پاسپورت های خودش و اعضای خونوادش رو به سفارت کانادا توی دمشق تحویل بده.

مبو: متقاضی با مراجعه به دفتر پستی پاسپورت ها رو به سکد ارسال می کنه. اگه پست ویژه باشه، می تونه مسیر نامه رو تا رسیدن به مقصد پیگیری کنه.

مدو: نامه پاسپورت ریکوئست به دست خود متقاضی نمی رسه. بلکه این مسیر رو طی می کنه: سکد - دوک - دوت - متقاضی. پاسپورت ها هم مسیر عکس رو طی می کنن. یعنی: متقاضی - دوت - دوک - سکد. این مراحل اضافی حدود سه چهار هفته انجام کار رو به تعویق میندازن.

۶. یکی دو ماه بعد نامه ای حاوی پاسپورت های ارسال شده و نامه لندینگ به دست متقاضی می رسه. توی پاسپورت ها مهر ویزا خورده و از این به بعد متقاضی می تونه به عنوان مهاجر وارد خاک کانادا بشه. این ویزا یک سال اعتبار داره. یعنی متقاضی از زمان دریافت تا یه سال فرصت داره که کارهاش رو توی ایران جمع و جور کنه و به کانادا عزیمت کنه.

مبو: کار تمومه. مبارک باشه!

مدو: ویزا و نامه به دست خود متقاضی نمی رسه. بلکه این مسیر رو طی می کنه: سکد - دوک - دوت - متقاضی. این مراحل اضافی حدود یکی دو هفته انجام کار رو به تعویق میندازن. وکیل با دریافت آخرین قسط دستمزد خود و تسویه حساب نهایی، که یک سوم کل مبلغ و حدود ۲ میلیون تومن می شه، پاسپورت ها رو به متقاضی تحویل می ده و تا این مبلغ پرداخت نشه، ویزا به دست متقاضی نمی رسه!

خوب دوستان حالا خودتون قضاوت کنین. من چند نکته رو یادآوری می کنم:

• در مراحل رفت و برگشت نامه های متعدد بین تهران - دمشق - کانادا و برعکس، در طی کل پروسه، چیزی حدود سه ماه به زمان انتظار دوستانی که وکیل دارن اضافه می شه.
• حدود ۵ تا ۷ میلیون تومن به وکیل باید پرداخت کنن. بعضی ها که به جای وکیل مشاور می گیرن و ریسک بی اطلاع بودن مشاورها رو می پذیرن، حدود ۲-۳ میلیون تومن پرداخت می کنن.
• در تمام مراحل اگه متقاضی دارای وکیل سوالی داشته باشه و از طریق نامه و یا ایمیل بپرسه، سفارت کانادا توی دمشق پاسخ نمی ده. این افراد فقط می تونن از طریق وکیل خود نامه نگاری کنن. حالا سوال اینجاست که آیا واقعا وکیل شما به اندازه شما برای پرونده شما اهمیت قائل هست و حرصش رو می خوره؟ آیا تاخیرها برای وکیل عادی نشده؟
• در تمام مراحل به جز بخش اول که وکیل اطلاعات شخصی متقاضی رو وارد فرم ها می کنه و مانی اردر رو ردیف می کنه، وکیل هیچ و دقیقا هیچ نقشی نداره و در واقع به بخشی از اداره پست تبدیل می شه که نامه ها رو می گیره و برای متقاضی ارسال می کنه.

حالا می خواین نظر من رو بدونین که با این همه مشکلات چرا اغلب افراد هنوز دوست دارن وکیل بگیرن؟

• اول اینکه خودشون رو راحت کنن و در واقع از خودشون سلب مسوولیت کنن. با دادن چند میلیون تومن پول بی زبون، به جای اینکه با مطالعه و تحقیق زیاد کارهاشون رو خودشون انجام بدن، سعی می کنن مسوولیت این کار رو به افراد دیگه ای که به نظرشون مطلع تر هستن واگذار کنن. غافل از اینکه این وکیل ها اغلبشون خیلی بی سوادن و چه بلاهایی که سر موکل ها نیاوردن.
• بعضی ها هم متاسفانه با وجود تمایل به مهاجرت، مشکل زبان دارن و از عهده خوندن و تکمیل ۴ تا فرم به زبون انگلیسی بر نمیان. اما خدا وکیلی این مساله نیاز به پرداخت ۶ میلیون پول نداره. کافیه از یکی که زبانش بهتره کمک بگیرن.
• بعضی ها هم لنگ کلمه وکیل شدن و فکر می کنن وکیل قراره تخم دوزرده بذاره برای ما! در حالی که این وکیل که توی پروسه مهاجرت مطرحه، در واقع ترجمه Lowyer به معنی حقوقدان و وکیل دعاوی نیست. بلکه ترجمه representative به معنی نماینده هستش. به نظرم علت اینکه توی پروسه مهاجرت استفاده از وکیل رو مجاز کردن، به خاطر افراد بسیار پر مشغله، بیمار و یا کم سواد بوده. بارها و بارها هم توی اسناد مختلف تاکید شده که وجود وکیل هیچگونه کمکی توی پرونده نمی کنه و هیچ فرقی بین متقاضی دارای وکیل و متقاضی بدون وکیل وجود نداره.

به هر حال دوستان از ما گفتن بود. امیدوارم دوستانی که وکیل دارن از من ناراحت نشن. به هر حال به قول قدیمی ها:

من آنچه شرط بلاغ است با تو می گویم / تو خواه از سخنم پند گیر و خواه ملال

برگرفته از وبلاگ بهمن عزیز